“นิทรรศน์รัตนโกสินทร์” พิพิธภัณฑ์ที่คนไทยควรไป
พิพิธภัณฑ์รูปแบบใหม่ที่นำเทคโนโลยีมัลติมีเดียมาใช้ในการนำเสนอความรู้เกี่ยวกับประวัติศาสตร์รัตนโกสินทร์
ถ้ามีเวลาว่าง1วัน ในกรุงเทพ …
คนไทยควรไปที่ไหนดี?
ไปในสถานที่ไม่วุ่นวาย
ไปในสถานที่ที่ได้ความรู้ใหม่
ไปในสถานที่ที่ตื่นตาตื่นใจ
ไปในสถานที่ที่ทำให้เรารู้ว่าเรามาจากไหน
ไปในสถานที่ที่เรารู้อดีตของตัวเองและบ้านเมือง
และรู้ว่าอดีตรากเหง้าของความเป็นไทยมาได้อย่างไร
เป็นที่ทราบกันดีโดยทั่วกัน กับชื่อเมืองหลวงของไทยที่มีชื่อยาวที่สุดในโลก “กรุงเทพมหานคร อมรรัตนโกสินทร์ มหินทรายุธยา มหาดิลกภพ นพรัตนราชธานีบูรีรมย์ อุดมราชนิเวศน์มหาสถาน อมรพิมานอวตารสถิต สักกะทัตติยวิษณุกรรมประสิทธิ์” แต่จะมีซักกี่คนที่รู้ความหมายของชื่ออันศักดิ์สิทธิ์นี้
มีสถานที่หนึ่งที่สามารถให้คำตอบเราได้
ว่าความหมายที่แท้จริงของชื่อเมืองหลวงของไทย มีความหมายว่าอย่างไร
ผ่านการชมพิพิธภัณฑ์แห่งหนึ่งที่คนไทยควรไป
“นิทรรศน์รัตนโกสินทร์” เป็นพิพิธภัณฑ์ที่รวบรวมประวัติความเป็นมาตั้งแต่สมัยต้นกรุงก่อตั้งกรุงรัตนโกสินทร์และสถาปนากรุงเทพมหานครเป็นเมืองหลวงของไทย ที่นี่รวบรวมเรื่องราวที่เกี่ยวข้องกับศิลปะและวัฒนธรรม รวมไปถึงเรื่องราวที่เกี่ยวกับพระมหากษัตริย์แต่ละพระองค์ นิทรรศน์รัตนโกสินทร์แห่งนี้ถือได้ว่าเป็นพิพิธภัณฑ์สมัยใหม่ ที่มีการจัดแสดงในการำสื่อแบบมัลติมีเดียเข้ามานำเสนอ เพื่อสื่อให้ผู้ชมเห็นความเป็นไทย ผ่านรูปแบบของนิทรรศการ
เมื่อได้มีโอกาสก้าวเข้าไปในอาคารนิทรรศน์รัตนโกสินทร์ ความรู้สึกแรกเมื่อเราก้าวเข้าไปในอาคารนิทรรศน์รัตนโกสินทร์ สิ่งแรกที่สัมผัสถึงความเป็นไทยได้ก็คือ การต้อนรับแบบยิ้มแย้มแจ่มใสของพนักงานและวิทยากร เป็นยิ้มที่เห็นแล้ว เรียกได้ว่า นี่หล่ะ ยิ้มของคนแผ่นดินสยาม เมื่อเราค่อยๆเดินต่อไปถึงจุดเริ่มต้นของการเดินทางชมนิทรรศการ ภาพของพิพิธภัณฑ์ในรูปแบบเก่าจะถูกลบหายไปในทันที การจัดแสดงในส่วนต่างๆที่อยู่ตรงหน้าของเราทั้งหมดนี้ เป็นการนำเสนอที่มีความความเคลื่อนไหว มีแสง สีผ่านและความเคลื่อนไหวกิจกรรมต่างๆ ที่ให้ผู้เข้าชมสามารถมีส่วนร่วม ซึ่งทุกห้องนิทรรศน์ทั้งหมดได้ร้อยเรียงเรื่องราวของกรุงรัตนโกสินทร์เข้าไว้ด้วยกัน อย่างครบถ้วนและน่าตื่นตาตื่นใจ สมกับสโลแกนของที่นี่ นั่นคือ Experience the best of Rattanakosin in a day “คุณค่าแห่งยุคสมัย สัมผัสได้ในหนึ่งวัน”
ห้องจัดแสดงทั้งหมดของที่นี่ ตั้งชื่อไว้อย่างคล้องจองกัน ทั้งหมด 9 ห้อง รวมกันหมายถึง “อัญมณี แห่งมหานคร” ซึ่งได้แก่
- ห้องรัตนโกสินทร์เรืองโรจน์
- ห้องเกียรติยศแผ่นดินสยาม
- ห้องเรืองนามหรสพศิลป์
- ห้องลือระบิลพระราชพิธี
- ห้องสง่าศรีสถาปัตยกรรม
- ห้องดื่มดำย่านชุมชน
- ห้องเยี่ยมยลถิ่นกรุง
- ห้องเรืองรุ่งวิถีไทย
- ห้องดวงใจปวงประชา
แต่ละส่วนจะมีเจ้าหน้าที่นำชมในส่วนต่างๆ โดยจะแบ่งออกเป็นรอบๆ ห่างกันรอบละประมาณ 20 นาที ก่อนจะเข้าไปชมในห้องแรก เราจะต้องก้าวผ่านอุโมงค์เวลากันซะก่อน ในแต่ละแถบของอุโมงค์กาลเวลานี้ จะห่างกันอันละ 25 ปี โดยเริ่มจากที่สร้างกรุงรัตนโกสินทร์ ส่วนฝั่งภาษาอังกฤษจะมีแค่ 6 แถบ แต่ฝั่งภาษาไทยจะมี 9 แถบ ในแต่ละแถบก็จะมีเรื่องราวหรือเหตุการณ์สำคัญที่เกิดขึ้นโดยด้านบนจะเป็นเหตุการณ์หรือเรื่องราวในประเทศไทย ส่วนด้านล่างจะเป็นเหตุการณ์สำคัญที่เกิดขึ้นของโลก ในส่วนนี้จะบอกเล่าเรื่องราวของเหตุการณ์ สถานที่ และช่วงเวลาสำคัญตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน
ห้องรัตนโกสินทร์เรืองโรจน์
จะได้ชมการวางผังเมืองเพื่อป้องการราชอาณาจักรในสมัยรัชกาลที่1 เช่นสมัยอยุธยา และทรงสร้างบ้านแปงเมือง พร้อมกับการบำรุงขวัญประชาชน ฟื้นฟูพระพุทธศาสนา และศิลปวัฒนธรรม โดยใช้สื่อผสม 4 มิติ ที่น่าตื่นตาตื่นใจ
ห้องเกียรติยศแผ่นดินสยาม
ห้องนี้จัดแสดงความยิ่งใหญ่ความสง่างามของพระบรมมหาราชวังและวัดพระศรีรัตนศาสดารามเมื่อเดินตรงเข้ามา จะพบกับยักษ์ 2 ตน คือสหัสเดชะและทศกัณฐ์ ทำหน้าที่เผ้าประตูพระบรมมหาราชวัง และในห้องนี้เราจะได้ชมพระแก้วมรกตในเครื่องทรงครบทั้ง 3 ฤดู
ถัดไปเมื่อเดินเข้ามาข้างในอีกนิด จะเป็นเขตพระราชฐานชั้นใน(สมัยก่อนเป็นเขตต้องห้ามสำหรับผู้ชาย) แต่ในนิทรรศการนี้ผู้ชายสามารถเข้าได้ เมื่อผ่านประตูย่ำค่ำจะพบหุ่นจำลองที่จำลอง จ่าโขลน หรือตำรวจหญิงที่คอยตรวจตราความปลอดภัยในเขตพระราชฐานชั้นในและหญิงสาวชาววังที่กำลังร้อยพวงมาลัยหรือทำอาหาร เดินๆไปก็คับคล้ายคับคลาเหมือนในเรื่องสี่แผ่นดิน เมื่อสมัยที่แม่พลอยเข้าถวายตัวในวังครั้งแรกเลยหล่ะ
ห้องเรืองนามหรสพศิลป์
ห้องนี้จัดแสดงเกี่ยวกับมหรสพและการละเล่นหลากหลายชนิดที่ได้ให้ความบันเทิงแก่คนไทยมาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน เช่น หนังใหญ่ โขน รำ ละครและหุ่นต่างๆ คือมหรสพสำคัญของกรุงรัตนโกสินทร์ โดยเราจะได้ย้อนยุคไปชมบรรยากาศมหรสพสมโภชในมุมมอง 360 องศา เสมือนได้อยู่กลางบรรยากาศการเฉลิมฉลองเลยทีเดียว
ห้องลือระบิลพระราชพิธี
ห้องที่จัดแสดงพระราชพิธีที่สำคัญหลายพระราชพิธี เช่น พระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ เพื่อชูขวัญกำลังใจให้กับเกษตรกรไทย ผู้เป็นกระดูกสันหลังของชาติและเพื่ออนุรักษ์ไว้ซึ่งภูมิปัญญาของบรรพชนไทย
ห้องสง่าศรีสถาปัตยกรรม
เป็นห้องจัดแสดงเอกลักษณ์ของสถาปัตยกรรม วัด วัง บ้านในกรุงรัตนโกสินทร์ ซึ่งมีวิวัฒนาการเปลี่ยนแปลงไปแต่ละยุคสมัย ซึ่งพัฒนารูปแบบการดำเนินชีวิตให้สอดคล้องกับความเจริญทางด้านเทคโนโลยีที่เข้ามา รวมถึงการรับเอาศิลปะวัฒนธรรมจากจีนและชาติตะวันตกมาปรับใช้ จนทำให้มีลักษณะหลากหลายดังที่ปรากฏให้เห็นในปัจจุบัน
ห้องดื่มด่ำย่านชุมชน
เป็นห้องที่ได้รวบรวม จัดแสดงวิถีทำกินและความเป็นอยู่ของชุมชนบนเกาะรัตนโกสินทร์ที่ได้รวบรวม 12 ชุมชนบนเกาะรัตนโกสินทร์มาไว้ในที่เดียว แค่เราเหยียบย่ำเท้าลงไปยังจุดต่างๆ ในแผนที่บนพื้นห้อง ลวดลายกราฟฟิกก็จะปรากฏและพาเราไปรู้จักกับชุมชนนั้นๆ พร้อมเสียงบรรยายของอ.เผ่าทอง ทองเจือ ที่บรรยายรายละเอียดของชุมชนนั้นๆ ให้ทราบ
ห้องเยี่ยมยลถิ่นกรุง
ก่อนที่จะได้เข้าชมห้องเยี่ยมยลถิ่นกรุง ทางซ้ายมือจะมีร้านถ่ายรูปอยู่ จะมีช่างภาพเชิญชวนให้เราถ่ายรูปด้วยกล้องโบราณ ซึ่งเป็นกล้องที่รุ่นใหญ่โบราณมีขาตั้งกล้องและคนถ่ายก็ต้องมุดเข้าไปในผ้า เพื่อทำการถ่ายภาพ ทำให้นึกถึงในสมัยนั้น กว่าจะถ่ายภาพได้แต่ละใบนี้ต้องเตรียมการใช้เวลาไม่น้อยเลยทีเดียว เมื่อเราถ่ายรูปแล้วก็เดินเข้ามาในห้องเยี่ยมยลถิ่นกรุง ซึ่งจะได้ชมการ์ตูนแอนนิเมชั่น โดยเราจะได้เป็นตัวการ์ตูนตัวหนึ่งในการ์ตูนแอนนิเมชั่นเรื่องการท่องเที่ยวรอบเกาะรัตนโกสินทร์ ซึ่งพอเห็นหน้าตาตัวเองเป็นตัวการ์ตูนก็ดูแปลกตาไปอีกแบบ
ห้องเรืองรุ่งวิถีไทย
ห้องนี้จะให้ความรู้สึกเหมือนเรากำลังเดินทางผ่านกาลเวลา เพื่อเรียนรู้ลักษณะวิถีความเป็นอยู่ของคนไทยนับตั้งแต่ต้นกรุงรัตนโกสินทร์จนถึงปัจจุบัน ทำให้เราทราบถึงภูมิปัญญา วัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณีของกรุงรัตนโกสินทร์ในแต่ละยุค ต้นกรุงรัตนโกสินทร์(รัชกาลที่1–3) เรียนรู้วัฒนธรรมประเพณีในทุกช่วงชีวิตของคนไทยในยุคต้นกรุงรัตนโกสินทร์ ผ่านเกมทัชสกรีน และจำลองการล่องเรือชมวิถีชีวิตริมสายน้ำ เมื่อพัฒนาสู่อารยะ (รัชกาลที่4–6) จำลองการนั่งรถรางชมวิถีชีวิตชาวสยามสองฝั่งถนนเจริญกรุง ถนนสายแรกซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นแห่งพัฒนาการต่างๆและเดินชมร้านค้าในสมัยก่อนื และยังสามารถบันทึกความประทับใจใส่โปสการ์ดส่งกลับบ้านเป็นที่ระลึกได้อีกด้วย หลังเปลี่ยนแปลงการปกครองจนปัจจุบัน(รัชกาลที่7–9) สัมผัสวิถีชีวิตคนไทยนับตั้งแต่สมัยแห่งเปลี่ยนแปลงการปกครอง ช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง จนกระทั่งถึงยุคปัจจุบัน ผ่านเทคนิคและสื่อมัลติมีเดีย
ห้องดวงใจปวงประชา
เป็นนิทรรศการแสดงเรื่องราวของ “กรุงรัตนโกสินทร์” ได้รับการสถาปนาขึ้นมา โดยพระมหากษัตริย์ในพระบรมราชจักรีวงศ์ ความเป็นชาติที่มีเอกราชและอารยะ ได้แสดงให้เห็นว่า การดำรงสถานะกษัตริย์ตลอดทั้ง 9 รัชกาล ซึ่งเปรียบเหมือนพ่อของแผ่นดินและของชาวไทยทุกคนไม่ว่าจะเป็นรัชสมัยใดก็ตาม ที่กษัตริย์ไม่ได้อยู่ในความสะดวกสบาย แต่เป็นผู้ที่มีความสามารถสูงยิ่งในการนำพาประเทศรอดพ้นจากวิกฤตการณ์และสร้างความอยู่ดีมีสุขแก่ประชาชน นั่นคือ พระราชกรณียกิจนานัปการที่ได้ถ่ายทอดไว้ในนิทรรศการห้องนี้
หลังจากที่เดินชมกันมาได้หลายห้อง เราสามารถแวะพักชมเมืองหลวงของเราในจุดชมทิวทัศน์บริเวณชั้น 4 ซึ่งสามารถมองเห็น ถนนราชดำเนินกลางที่รถกำลังวิ่งไปมา ผู้คนกำลังเิดนขวักไขว่ มองไปเห็นวัดภูเขาทอง ป้อมมหากาฬ ลานพลับพลามหาเจษฏาบดินทร์ และพระโลหะปราสาท ในมุมที่สวยอีกมุมหนึ่งของกรุงเทพ ยิ่งถ้าเป็นเวลาช่วงเย็น บรรยากาศที่มองไป ทำให้เราชวนคิดว่าเมื่อร้อยปีก่อน แถบนี้จะเป็นอย่างไร
ข้อมูลของนิทรรศน์รัตนโกสินทร์
วัน-เวลา : เปิดทุกวันเวลา 10.00-19.00 น. (ปิดเฉพาะวันจันทร์)
บริการนำเข้าชมเป็นรอบเเละมีวิทยากรพาชมและให้ความรู้
รอบเข้าชม : มีรอบเข้าชมทุกๆ 20 นาที ตั้งแต่เวลา 10.00-17.00 น. จำนวน 22 รอบต่อวัน โดยรอบสุดท้ายให้บริการในเวลา 17.00 น. และ ในกรณีที่ต้องการเข้าชม 2 เส้นทาง รอบสุดท้าย เวลา15.00 น.
ที่ตั้ง : 100 ถนนราชดำเนินกลาง แขวงบวรนิเวศ เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร
อยู่ติดกับวัดราชนัดดา,ถนนราชดำเนินกลาง,ก่อนถึงอนุสาวรีย์ประชาธิปไตย
การเดินทาง : ค่าเข้าชม : ผู้ใหญ่ 100 บาท
* เข้าชมฟรี สำหรับ
เด็กส่วนสูงน้อยกว่า 120 cm
นักเรียน / นักศึกษา ในเครื่องเเบบหรือเเสดงบัตรก็ได้
ผู้สูงอายุ มากกว่า 60 ปี (เเสดงบัตรประชาชน)
วิธีการเดินทาง :
โดยรถประจำทาง
รถปรับอากาศพิเศษ – สาย ปอ.พ.10-1, ปอ.พ.10-2, ปอ.พ.10-3
รถปรับอากาศ – สาย ปอ.12, ปอ.44, ปอ.59, ปอ.60, ปอ.70, ปอ.79, ปอ.157, ปอ.1
ปอ.185, ปอ.201, ปอ.503, ปอ.511, ปอ.509
รถธรรมดา – สาย 2, 3, 9, 12, 15, 31, 33, 35, 39, 42, 44, 47, 59, 60, 64, 68, 70, 79, 82, 86, 169, 201
การเดินทางโดยทางเรือ: เส้นทางเดินเรือคลองแสนแสบ (เรือหางยาว) โดยนั่งมาสุดเส้นทางที่ท่าเรือสะพานผ่านฟ้าลีลาศ เดินมาทางซ้ายมืออยู่ใกล้กับลานพลับพลามหาเจษฎาบดินทร์
สถานีและจุดเชื่อมต่อการเดินทาง (รถไฟฟ้า-เรือ)
สถานีรถไฟฟ้า ใต้ดิน MRT อโศก สามารถเชื่อมต่อ เรือโดยสารคลองแสนแสบท่าอโศก
สถานีรถไฟฟ้า BTS ราชเทวี สามารถเชื่อมต่อ เรือโดยสารคลองแสนแสบท่าสะพานหัวช้าง
